BẢN TIN PHÁP LUẬT SỐ 2 - THÁNG 02/2023

Một số chính sách pháp luật mới cập nhật trong Tháng 02/2023 về lao động, y tế, văn hóa và xã hội như sau.

I. Lao động – Y tế

1. Điều chỉnh mức tiền lương tháng đã đóng BHXH năm 2023

Thông tư 01/2023/TT-BLĐTBXH của Bộ LĐ-TB&XH quy định mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng BHXH (hay còn gọi là hệ số trượt giá BHXH) có hiệu lực từ ngày 20/02/2023.

Thứ nhất, điều chỉnh tiền lương tháng đã đóng BHXH.

Điều chỉnh tiền lương tháng đã đóng BHXH áp dụng  đối với:

• Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày 01 tháng 01 năm 2016 trở đi, hưởng bảo hiểm xã hội một lần hoặc bị chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần trong thời gian từ ngày 01 tháng 01 năm 2023 đến ngày 31 tháng 12 năm 2023.
• Người lao động đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định, hưởng lương hưu, trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, bảo hiểm xã hội một lần hoặc bị chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần trong thời gian từ ngày 01 tháng 01 năm 2023 đến ngày 31 tháng 12 năm 2023.

Theo đó,

Mức điều chỉnh: Mức điều chỉnh cho năm 1995 là 5.26 và giảm dần cho đến năm 2023 là 1,00.

Thứ hai, điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng BHXH:

Áp dụng đối với: Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện hưởng lương hưu, trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, bảo hiểm xã hội một lần hoặc bị chết mà thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần trong thời gian từ ngày 01 tháng 01 năm 2023 đến ngày 31 tháng 12 năm 2023.

Mức điều chỉnh: Mức điều chỉnh cho năm 2008 là 2,07 và giảm dần cho đến năm 2023 là 1,00.

Theo mức điều chỉnh nêu trên, một người đóng BHXH đủ điều kiện hưởng lương hưu vào năm 2023, mức hưởng lương hưu hằng tháng của người này sẽ phụ thuộc vào tỉ lệ hưởng lương hưu và mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Khi đó, mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH sẽ chính là tổng số tiền lương tháng đã đóng BHXH sau khi điều chỉnh chia cho tổng số tháng đã đóng BHXH. Tương tự những người đóng BHXH bắt buộc, với những người đóng BHXH tự nguyện thì thu nhập đã tính đóng BHXH cũng sẽ được điều chỉnh để bù trượt giá.

2. Quy định mới về thời gian nghỉ việc hưởng BHXH

Thông tư 18/2022/TT-BYT của Bộ Y tế có hiệu lực từ ngày 15/02/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư  56/2017/TT-BYT quy định chi tiết thi hành Luật Bảo hiểm xã hội và Luật An toàn vệ sinh lao động thuộc lĩnh vực y tế.

Cụ thể:

• Một lần khám chỉ được cấp một giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội.
• Trường hợp người bệnh cần nghỉ dài hơn 30 ngày thì khi hết hoặc sắp hết thời hạn nghỉ ghi trên giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH đã được cấp, người bệnh phải tái khám để người hành nghề y xem xét quyết định.

Đồng thời, đối với hồ sơ khám giám định để hưởng bảo hiểm xã hội một lần, chế độ hưu trí, tử tuất, người lao động có thể sử dụng phiếu khám bệnh, phiếu kết quả cận lâm sàng, đơn thuốc để chứng minh việc gặp vấn đề về sức khỏe.

Bên cạnh đó, Thông tư còn quy định các trường hợp mắc bệnh được hưởng BHXH một lần bao gồm: người mắc một trong các bệnh nguy hiểm tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS; người mắc các bệnh tật mà bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn.

Vui lòng tham khảo chi tiết sửa đổi bổ sung tại Thông tư 18/2022/TT-BYT.

II. Văn hóa – Xã hội

1. Tiết lộ bí mật đời tư cá nhân và bí mật khác trong hoạt động điện ảnh có mức phạt lên đến 100 triệu đồng

Nghị định 128/2022/NĐ-CP ngày 32/12/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 38/2021/NĐ-CP ngày 29/3/2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo, có hiệu lực kể từ ngày 15/2/2023.

Theo đó, Điều 6 quy định mức phạt hành vi vi phạm quy định về nội dung bị nghiêm cấm trong hoạt động điện ảnh như sau: phạt tiền từ 40 - 50 triệu đồng đối với cá nhân (80- 100 triệu đồng đối với tổ chức) với hành vi hoạt động điện ảnh có một trong các nội dung sau đây: Xuyên tạc lịch sử dân tộc, phủ nhận thành tựu cách mạng; xúc phạm dân tộc, danh nhân, anh hùng dân tộc; thể hiện không đúng, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức và danh dự, nhân phẩm của cá nhân; tiết lộ bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về an ninh mạng… Kèm theo đình chỉ hoạt động sản xuất phim tại Việt Nam, phát hành, phổ biến phim, quảng bá, xúc tiến phát triển điện ảnh 1-3 tháng.

Điều 10 Nghị định này quy định “phạt tiền từ 5- 10 triệu đồng đối với hành vi không miễn giảm giá vé cho người cao tuổi, người khuyết tật, người có công với cách mạng, trẻ em, người có hoàn cảnh  đặc biệt khó khăn…”

2. Cơ chế hỗ trợ người trồng lúa không thấp hơn 50% kinh phí hỗ trợ.

Thông tư số 02/2023/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 18/2016/TT-BTC hướng dẫn thực hiện Nghị định số 35/2015/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, sử dụng đất trồng lúa có hiệu lực thi hành kể từ ngày 20/02/2023.

Nguồn kinh phí được trích từ kinh phí do cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được nhà nước giao đất, cho thuê đất để sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp từ đất chuyên trồng lúa nước nộp và nguồn kinh phí hỗ trợ theo quy định pháp luật.

Theo đó, tùy thuộc vào điều kiện cụ thể, địa phương sẽ quyết định thực hiện các việc sau:

• Hỗ trợ người trồng lúa: Sử dụng không thấp hơn 50% kinh phí dùng hỗ trợ cho người trồng lúa để áp dụng giống mới, tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới trong sản xuất lúa; hỗ trợ liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.
• Phần kinh phí còn lại để thực hiện các việc gồm:
• Phân tích chất lượng hóa, lý tính của các vùng đất chuyên trồng lúa nước có năng suất, chất lượng cao định kỳ 10 năm để sử dụng hiệu quả và có biện pháp cải tạo phù hợp;
• Cải tạo nâng cao chất lượng đất chuyên trồng lúa nước hoặc đất trồng lúa nước còn lại;
• Cũng như đầu tư xây dựng, duy tu bảo dưỡng các công trình hạ tầng nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn xã, trong đó ưu tiên đầu tư hệ thống giao thông, thủy lợi trên đất trồng lúa;
• Khai hoang, phục hóa đất chưa sử dụng thành đất chuyên trồng lúa nước hoặc đất trồng lúa nước còn lại.

3. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán điện

Thông tư số 42/2022/TT-BCT của Bộ Công Thương quy định về kiểm tra hoạt động điện lực và sử dụng điện, giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán điện có hiệu lực thi hành từ ngày 16/02/2023.

Điều 24, Thông tư quy định:

• Sở Công Thương có thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán điện có cấp điện áp đến 110kV nếu các bên chưa tiến hành các thủ tục tố tụng dân sự hoặc trọng tài thương mại và có thoả thuận đề nghị Sở Công Thương giải quyết tranh chấp.
• Cục Điều tiết điện lực có thẩm quyền giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán điện có cấp điện áp trên 110kV nếu các bên chưa tiến hành các thủ tục tố tụng dân sự hoặc trọng tài thương  mại và có thỏa thuận đề nghị Cục Điều tiết điện lực giải quyết tranh chấp.
• Cục Điều tiết điện lực, Sở Công Thương chỉ giải quyết tranh chấp trong trường hợp hai bên không tự thương lượng được và có thỏa thuận đề nghị Cục Điều tiết điện lực hoặc Sở Công Thương giải quyết.